Ankie Lommen
VERMIJDEN IS LIJDEN
Wat is een pijn vermijdend brein?
Mensen hebben van nature de neiging om pijn, ongemak of negatieve emoties te vermijden. Dit is een overlevingsmechanisme dat we hebben ontwikkeld om onszelf te beschermen tegen gevaarlijke of bedreigende situaties.
Pijn kan in deze context zowel fysiek als emotioneel of psychologisch zijn, zoals angst, stress, gevoelens van afwijzing, schaamte of schuld. Wanneer we pijnsignalen ervaren, ziet het brein dit als een waarschuwing. Dit leidt vaak tot gedragsveranderingen die gericht zijn op het vermijden van die pijn. Het brein probeert niet alleen fysieke, maar ook emotionele of mentale pijn te vermijden. Dit kan ervoor zorgen dat we lastige gesprekken, confrontaties of veranderingen vermijden, of situaties waarin we ons kwetsbaar of ongemakkelijk voelen, zoals kritiek of het gevoel van falen.
Wanneer het brein pijn of gevaar waarneemt, kan het de automatische reactie activeren die we kennen als vechten, vluchten of bevriezen.
Gevolgen van een pijn vermijdend brein
De neiging om pijn te vermijden kan je tegenhouden in het aangaan van uitdagingen die belangrijk zijn, zowel in je persoonlijke leven als in je professionele groei. Sommige mensen durven hierdoor niet uit hun comfortzone te stappen. Dit kan leiden tot uitstelgedrag of het vermijden van belangrijke gesprekken, wat op zijn beurt invloed kan hebben op relaties. Vaak vermijden we moeilijke gesprekken of stoppen we gevoelens weg uit angst voor conflict of afwijzing.
Sommige mensen zoeken hun toevlucht tot ongezonde manieren om met deze vervelende gevoelens om te gaan, zoals overmatig eten, verslavende gewoonten, overmatig gebruik van sociale media of middelengebruik.
Hoe doorbreek je een pijn vermijdend brein?
Herkenning: Het begint bij bewustwording. Het is belangrijk te herkennen dat je brein probeert pijn te vermijden.
Oefenen met ongemak: Probeer jezelf bloot te stellen aan kleine vormen van ongemak. Dit vermindert de reflex om pijn te vermijden en helpt je om bijvoorbeeld moeilijke gesprekken aan te gaan of nieuwe vaardigheden te leren, ook al ben je bang om te falen.
Mindfulness: Door in het moment te blijven en mindfulness toe te passen, kun je leren ongemak en pijn te accepteren zonder automatisch te vluchten.
Zoek ondersteuning: Je kunt ook hulp vragen van een therapeut of coach. Zij kunnen je helpen inzicht te krijgen in je patronen en je ondersteunen bij het aanleren van nieuwe manieren om met pijn om te gaan.
Een pijn vermijdend brein is een natuurlijke reactie die bedoeld is om ons te beschermen. Toch kan deze reactie ons soms tegenhouden om ons volledige potentieel te bereiken. Door bewust met deze neiging om te gaan en actief te werken aan het accepteren van ongemak, kun je groeien en jezelf ontwikkelen, in plaats van vast te blijven zitten in vermijding.